کفش طبی یا ارتوپدی کفش مخصوصی است که برای پادرد و مشکلات مربوط به پا تجویز می‌شود، چراکه کفش‌های طبی از قدرت محافظت‌کنندگی بیشتری در مقایسه با کفش‌های معمولی برخوردارند. طراحی کفش‌های طبی، بسته به مشکلی که باید چاره کنند، می‌تواند متفاوت باشد؛ یعنی هر مدلی برای مشکل خاصی طراحی می‌شود و از یک مدل نمی‌توان انتظار داشت که برای همه مشکلات پا افاقه کند. در ادامه، از نکاتی که باید بدانید، بیشتر برایتان می‌ گوییم.

به طور کلی کفش های طبی ارتوپدی به کفش هایی اطلاق می شود که برای اصلاح تغییر شکل پا و کمک به راه رفتن بیمار تجویز می شود.  کفش های طبی تجاری که در بازار و بدون نیاز به نسخه پزشک فروخته می شود صرفا کفش های راحتی است که کفی آن نرم تر و قالب آن آزادتر است.

برخی از افراد به علت مشکلات زیادی که در پای خود دارند دنبال یک کفش طبی مناسب می گردند. بعضی از افراد نیز به دلیل جلوگیری از مشکلات پا در آینده به دنبال کفش های طبی هستند. انتخاب کفش طبی مناسب می تواند سلامت پاهایتان را تضمین کند و سبب بهبود برخی از بیماری های پا گردد.

برخی از کفش ها سبب ایجاد درد در پا و آسیب به پا می شوند اما می توان با استفاده از کفش مناسب  این مشکلات را برطرف کرد. در همه کفش های طبی خصوصیات مشترکی وجود دارند که باید همه کفش ها این خصوصیات را دارا باشند که در این مقاله ویژگی های یک کفش طبی خوب را برای شما آورده ایم.

کفش‌ های طبی انواع بسیار مختلفی دارند. مثلا کفش‌ های طبی پهن به‌درد کسانی می‌ خورند که با کفش‌های معمولی به انگشتانشان فشار وارد می‌ شود؛ وقتی پنچه کفش دارای فضای کافی برای قرارگیری راحت انگشت‌ها نباشد، بروز عوارضی چون بانیون و انگشت چکشی دور از انتظار نیست، اما کفش‌های طبی جلوپهن در قسمت پنجه کمی جادارترند تا انگشت‌ها از فضای آزاد بیشتری برخوردار باشند. یا مثلا برخی کفش‌های طبی، به‌طور خاص، برای صافی کف پا طراحی می‌شوند تا تسکینی برای دردهای ناشی از صافی کف پا در نواحی مچ و زانو باشند و نیز فرد بتواند با ثبات بهتری گام بردارد. برخی کفش‌های طبی هم از کفی‌های مخصوص و قابل‌ تعویض برخوردارند؛ این مدلی‌ها، درواقع، برای کسانی مناسب‌ترند که زیاد سرپا می‌ایستند و پاهایشان ورم می‌کند؛ فرد می‌تواند بسته به میزان تورم از کفی‌های متفاوتی در هر روز استفاده کند. پزشک، بسته به مشکل تشخیص داده‌شده، نوع کفش طبی مناسب را معلوم می‌ کند.

افرادی که دچار ناهنجاری های متحرک مانند صافی کف پا هستند.

افرادی که دچار ناهنجاری های ثابت و درد پای همیشگی و مشکلاتی مانند خار پاشنه و التهاب کیسه زلالی زیر پاشنه هستند.

زنان  بارداری که به اضافه وزن ناگهانی در طی این دوران دچار شده اند باید از این کفش ها و کفی ها استفاده کنند.

برای کودکان 7 تا 12 سال استفاده از کفی های طبی مناسب است زیرا کف پای آنها در حال شکل گیری است ، این کفی ها از تغییر شکل پا جلوگیری می کنند و باعث می شود که تا از کف پایی استاندارد بهره مند شویم.

افرادی که دچار مشکلاتی مانند قطع عضو در ناحیه پا یا قسمتی از پنجه و درد در ناحیه پا و یا بدشکلی و ناهنجاری در پا هستند.

افرادی که دچار انواع ناهنجاری های بدن و الگوهای غلط راه رفتن را دارند باید از کفش طبی برای فراهم کردن شرایط مطلوب برای ایستادن و راه رفتن و دویدن استفاده کنند.

توصیه پزشک به پوشیدن کفش طبی

وقتی حرف از کفش طبی می‌شود، معمولا یاد پیری و سالخوردگی می‌افتیم، درحالی‌که کفش طبی صرفا برای سن‌بالاها نیست و ممکن است در هر سنی برای کمک به اصلاح مشکلات پا و کاهش درد تجویز شود.

کمک به گام‌ برداشتن درست

وقتی کفش نامناسب می‌پوشیم، مدل گام‌برداشتن‌مان هم تحت تأثیر قرار می‌گیرد، اما کفش‌های طبی به‌گونه‌ای طراحی می‌شوند که نحوه گام‌برداشتن‌مان را تاحدامکان از حالت طبیعی و نرمال خارج نکنند.

کمک به کاهش علائم برخی مشکلات پا

هیچ پادردی بی‌علت نیست! شاید پادردی که عاجزمان کرده، ناشی از مشکلات رایجی چون هالوکس والگوس یا خارپاشنه باشد، مشکلاتی که درصورت پوشیدن کفش نامناسب بدتر خواهند شد، اما کفش‌های طبی به‌گونه‌ای کاملا فیت پا طراحی می‌شوند که به چنین مشکلاتی دامن نزنند.

کمک به کاهش دردهای سیاتیکی

دردهای سیاتیکی می‌توانند دلایل مختلفی داشته باشند؛ در برخی موارد، بسته به دلیل ایجاد درد، شاید که کفش‌های‌ طبی با کمک به اصلاح تراز پاها در کاهش فشار وارده به عصب سیاتیک و تخفیف درد مؤثر واقع شوند.

استحکام کفش طبی

کفش طبی باید دارای استحکام لازم باشد تا شوک وارد شده به کف پا را جذب کند . نیرویی منتقله از زمین و کف پا هنگام راه رفتن به بدن ، دو برابر وزن بدن است. این نیرو انتقال یافته به اندام 10 برابر وزن بدن در حالت دویدن می شود بنابراین کفی کفش اهمیت زیادی در انتقال و پخش نیرو از زمین به کف پا و به بدن دارد.

اندازه کفش طبی

در صورتی که کفش طبی تنگ باشد و به پاها فشار وارد نماید و خونرسانی به پا را کاهش می دهد و پا را زخم می کند . اگر کفش طبی برای پا گشاد باشد و پا درون بازی کند سبب ساییدگی و ایجاد اختلال در انتقال نیروخواهد شد. پس باید کفشتان اندازه پا باشد و فروشنده کفش گشاد یا تنگ را با راهکارهایی مانند بهبود سایز با قالب زدن یا کفی گذاشتن به شما ندهد.

کفی کفش طبی متناسب با کف و قوس کف پا

کفش طبی باید سبک، ضخیم و دارای خاصیت الاستیکی برای جذب ضربه به خصوص در ناحیه پاشنه باشد و با ویژگی های کف و قوس کف پا متناسب باشد.

کفش های پاشنه چوبی

به هیچ وجه کفش هایی با پاشنه یا کفی از جنس چوب یا MDF نپوشید ، حتی اگر این کفش ها طبی بودند. زیرا جنس چوب و MDF (ام دی اف) سبب آزار پاشنه پا و ایجاد درد در پاشنه می شود. در حالی که کفش هایی که پاشنه و کفی هایی با خاصیت الاستیکی دارند پاشنه و کف پا را اذیت نمی کنند.

• محافظت از قوس کف پا: کفش‌های طبی از ساختاری ویژه‌ای برای پشتیبانی قوس کف پا برخوردارند. کفی کفش‌های طبی از فشار وارده به پاشنه و قسمت توپی پا می‌کاهد، این در حالی است که کفش‌های معمولی شاید از قابلیت کافی برای توزیع فشار برخوردار نباشند. کفش‌های طبی مخصوص پروناسیون شدید از چرخش غیرطبیعی پاها به داخل جلوگیری کرده و از فشار وارده به زانوها و لگن می‌کاهند.
• پهناهای مختلف: برخی برندهای کفش طبی ازلحاظ پهنا هم متنوع‌اند و کفش‌هایی با پهناهای مختلف تولید می‌کنند.
• عمق اضافه: برخی مدل‌های کفش طبی از روی قالب‌های خاصی با عمق اضافه طراحی و تولید می‌شوند.
•  پنجه پهن: پنجه پهن کفش‌های طبی با کاهش فشار وارده به انگشت‌ها از تشدید ناهنجاری‌هایی چون بانیون و انگشت چکشی جلوگیری می‌کند.
• داخل نرم و لطیف: برای داخل کفش‌های طبی استاندارد معمولا از جنس‌های نرم و لطیف بهره گرفته می‌شود.
• زیره مخصوص: کفش‌های طبی از زیره‌ سبک و ضربه‌گیر برخوردارند و در تقویت ثبات پاها هنگام راه‌رفتن مؤثرند.

رویه های کفش های طبی کودکان و نوجوانان باید چرمی دارای انعطاف پذیری متوسط باشد و زیاد خشک و نرم نباشند .

کفش های طبی کودکان باید دارای بند یا چسب باشد تا به علت پوشیدن های زیاد و گرمای داخل آن ، تغییر شکل نیابد و بتوان با دیواره های آن ها را با تنظیم بندها مستحکم کرد.

برای جلوگیری از فشرده کردن انگشتان پا پنجه کفش های طبی کودکان و نوجوانان باید پهن باشد زیرا استفاده از کفش تنگ در کودکی باعث تغییر حالت و ایجاد قوس کف پا می شود.

برای جلوگیری از انحراف پاشنه به داخل و خارج پاشنه های کفش های طبی کودکان و نوجوانان باید دو لایه و قوام دار باشد زیرا پاشنه اندام های تحتانی را تغییر می دهد .

کف کفش در کفش های طبی کودکان و نوجوانان باید انعطاف پذیری و ضربه گیری داشته باشد زیرا در کف های خشک ضربه های وارده به مفاصل و ستون فقرات وارد می شود.

کفش طبی استاندارد ارزان نیست، اما خرید کفش طبی از جراحی خیلی ارزان‌تر درمی‌آید! البته که گاهی راه گریزی از جراحی نیست و کفش طبی جواب نمی‌دهد، اما درصورتی‌که پزشک به پوشیدن کفش طبی صلاح ببیند، حداقل می‌توانید امیدوار باشید که عارضه موجود، اگر هم رفع نشد، بدتر نمی‌شود. گاهی با روی‌آوردن به کفش‌های طبی می‌توان از درمان‌های تهاجمی و جراحی‌های گران در آینده نجات پیدا کرد یا زمان درمان‌های سنگینی چون جراحی را به تعویض انداخت.

• برای خرید کفش بهتر است اواخر بعدازظهر یا غروب اقدام کنید، چون پاها به‌طور طبیعی در طول روز کمی ورم می‌کنند و به همین دلیل شاید دقیقا همان کفشی که صبح برایتان اندازه بودi، غروب کمی تنگ به نظر برسد.
• ضخامت جورابی که برای امتحان‌کردن کفش می‌برید، نباید با چیزی که بعدا استفاده می‌کنید، خیلی متفاوت باشد.
• اندازه پاها در برخی افراد دقیقا یکی نیست؛ در چنین مواردی باید پای بزرگ‌تر ملاک باشد.
• کفش‌های با جلوی گرد یا مربعی ازلحاظ فضای پنجه در مقایسه با مدل‌های باریک یا نوک‌تیز بهترند؛ مشکلاتی نظیر بانیون و انگشت چکشی، درصورتی‌که فضای پنجه کفش تنگ و فشرده باشد و انگشت‌‌ها کاملا کیپ بمانند، وخیم‌تر خواهند شد، اما کفش‌های طبی با سایز مناسب از فضای آزاد کافی در قسمت پنجه برخوردارند و در جهت کمک به کاهش علائم عمل می‌کنند.
• پشت پا نباید هنگام راه‌رفتن از کفش بیرون بزند یا زیادی به دیواره عقبی کفش ساییده شود؛ برای آزمایش حتما کمی داخل مغازه قدم بزنید، چون تشخیص این مورد در حالت نشسته کار خیلی سختی است.
• سایزبندی هر برندی متفاوت باشد؛ پس، از روی راحتی تصمیم بگیرید، نه از روی سایزی که اغلب می‌پوشید!
• کفش طبی باید از همان اول راحت باشد؛ پس، خودتان را گول نزنید که اگر تنگ و ناراحت بود، حتما بعدا به اندازه کافی جا باز می‌کند!
• صرفا از روی قیمت تصمیم نگیرید! کفش طبی هر برندی می‌تواند متفاوت باشد؛ وقتی صرفا از روی قیمت انتخاب کنید، شاید دست روی برندی بگذارید که از تمامی معیارهای لازم‌تان برخوردار نباشد.

شمار مبتلایان به مشکلات پا بیش از پیش در حال افزایش است؛ می‌پرسید چرا؟ خب، چون کفش نامناسب می‌پوشیم! از شایع‌ترین عوارض پوشیدن مداوم کفش نامناسب می‌توان به کالوس و بانیون اشاره کرد؛ کالوس یعنی وقتی قسمتی از پوست کف پا براثر سایش یا فشار به‌حالتی سفت و ضخیم درمی‌آید و بانیون یا همان هالوکس والگوس هم یعنی بیرون‌زدگی مفصل شست پا. در چنین مواردی به کفش طبی نیاز است، کفشی که به عارضه ایجادشده دامن نزند. گاهی حتی افراد براثر برخی ورزش‌ها به عارضه‌ای به‌اسم فاشیای پلانتار دچار می‌شوند و متعاقبا به کفش طبی نیاز پیدا می‌کنند؛ فاشیای پلانتار عارضه دردناکی است که درنتیجه آسیب به رباط اتصال‌دهنده استخوان پاشنه به پنجه‌ها بروز می‌کند. برای صافی کف پا هم معمولا کفش طبی تجویز می‌شود. دیابتی‌ها نیز گاهی شاید، بنا به صلاحدید پزشک، به کفش سفارشی‌ساز یا کفشی با عمق اضافه نیاز پیدا کنند؛ مبتلایان به آرتروز و سایر ناهنجاری‌های پا هم همین‌طور.

ما در این مقاله تمام سعی خود را انجام دادیم تا فواید کفش طبی را برای شما بگویم و عوارض و آسیب هایی که کفش های نامناسب به پای شما میزند را گوشزد کنیم امیدواریم که تمامی مطالب برای شما مفید بوده باشد.